روزی دانشمند نامدار اهل سنت (قاضی عبدالجبّار) با انبوهی از شاگردانش از سنّی و شیعه مشغول تدریس بود که شیخ مفید‌(ره) عالم توانمند شیعه در مناظره و فن بیان، به صورت گمنام وارد جلسه درس او شد و دم در نشست، عبدالجبار تا آن روز شیخ مفید را ندیده بود، ولی وصفش را شنیده بود.
پس از لحظه‌ای، شیخ مفید به قاضی رو کرد و گفت:
- «آیا اجازه می‌دهی، در حضور این دانشمندان، سؤالی از شما ‌کنم؟»
- بپرس
- حدیث معروف غدیر که شیعیان روایت می‌‌کنند: «مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِیٌّ مَوْلاهُ، آیا سندش صحیح است و یا شیعه آنرا به دروغ ساخته؟
- این روایت،صحیح است.
- پس منظور از کلمه «مولی» در این روایت چیست؟
- منظور، آقائی و اولویّت است.
- اگر چنین است پس طبق فرموده پیامبر‌ـ صـ،‌ علی‌ ـ ع ـ آقائی و اولویّت بر دیگران دارد، بنابراین، این همه اختلاف و دشمنی‌ها بین شیعه و سنّی برای چیست؟
- ای برادر! این حدیث (غدیر) روایت (و مطلب نقل شده و ظنی) است، ولی خلافت ابوبکر، «درایت» و عقلی و قطعی است، و آدم عاقل، به خاطر روایتی، درایت را ترک نمی‌کند!!
🪴
- اگر چنین است پس شما درباره این حدیث چه می‌گویید که پیامبر‌ـ ص، در شأن علی‌ـ ع ـ فرمود: «یَا عَلیُّ حَرْبُکَ حَرْبِی وَ سِلْمُکَ سِلمِی»: «ای علی! جنگ تو،‌جنگ من است، و صلح تو،‌ صلح من است»
- این حدیث،‌صحیح است.
- شیخ مفید: بنابراین آنان‌که جنگ جَمَل را به راه انداختند مانند طلحه و زبیر و عایشه و با علی جنگیدند، طبق حدیث فوق و اعتراف شما به صحّت آن، باید (با شخص رسول خدا جنگیده باشند) و کافر باشند.
- عبدالجبار: ای برادر! آن‌ها (طلحه و زبیر و …) توبه کردند.
شیخ مفید: جنگ جمل، درایت و قطعی است، ولی در این‌که پدید آورندگان جنگ، توبه کرده‌اند، روایت و شنیدنی است، و به گفته تو نباید درایت را فدای روایت کرد، و مرد عاقل به خاطر روایت، درایت را ترک نمی‌کند.
قاضی عبدالجبار، در پاسخ این سؤال فرومانده، پس از ساعتی درنگ ، سرش را بلند کرد و گفت : «تو کیستی؟»
شیخ مفید: من خادم شما محمّد‌‌‌بن محمّد‌بن نعمان هستم.
قاضی همان‌دم برخاست و دست شیخ مفید را گرفت و بر جای خود نشانید و به او گفت: «اَنْتَ الْمُفِیدُ حقّاً»: «تو در حقیقت، مفید (فایده بخش) هستی»
علمای مجلس از رفتار قاضی رنجیده خاطر شدند و همهمه کردند، قاضی به آن‌ها گفت: من در پاسخ این شیخ (مفید)، درمانده شدم، اگر هر یک از شما پاسخی دارد، برخیزد و بیان کند.
هیچ کس برنخواست، به این ترتیب، شیخ مفید،پیروز شد و لقب «مفید» در این مجلس، برای او بر سر زبان‌های مردم افتاد.
📕مجالس المؤمنین، ج 1، ص 200 و 201 (مجلس پنجم)
🪴