*بعد از رحلت نبی مکرم اسلام، وقایعی که بر امت وارد شد، موجب شد که طرح هدایت بشری با تغییراتی مواجه شود، اما هرگز از حرکت باز نایستد. روایت مجاهدت ابوذر غفاری با اشرافیگری اموی و تبعید وی به شام، خود نشان دهنده مظلومیت این صحابی جلیل القدر است، اما در برنامه هدایت الهی، حضور یک مجاهد و صحابی دین‌شناس و ولایتمدار در یک منطقه جغرافیایی، خالی از تاثیر نخواهد بود. حضور ابوذر و سخنرانی های ارشادی او در شام، منجر به این گردید که معاویه وی را به جبل عامل تبعید کند. این حنجرهء فریادگر حقیقت، دو روستا را براي فعاليت‌هاي ارشادي و فرهنگي خود برگزيد؛ روستاي صرفند بر كرانه درياي مديترانه و قريه فحاليس در جنوب شرقي جبل عامل بر فراز بلندي‌هاي مشرف بر اردن.*** تلاشهای ابوذر موجب شد، که پیام اسلام اصیل و مکتب حقیقی پیامبر و اهل بیت او، در جان و دل مردم این منطقه بنشیند و نهال تشیع در این خاک ریشه بدواند و این سرزمین، به مخزنی پرگهر برای اسلام و جبهه مقاومت در طول تاریخ تبدیل شود که نقش مهمی را در تحولات منطقه در سده‌های بعدی ایفا خواهد کرد.

* جبل عامل که بعدها مهمترین بخش از قلمرو مقاومت اسلامی و پیشاهنگ مبارزه با آپارتاید صهیونی شد، در طول قرون مختلف، حوادثی را از سر گذراند و در طول این سالها توانست پرچم جنبش علمی و فرهنگی را بر دوش خود نهاده و از مراکز علمی اصلی شیعه شمرده شود، اما طی دو قرن استیلای حکومت عثمانی و استعمار فرانسه، وضعیت این منطقه، در اسفبارترین حالت اجتماعی و فرهنگی قرار گرفت، به گونه‌ای که شيعيان از نظر حضور در صحنه‌هاي سياسي و اجتماعي، شهروند درجه چهارم به شمار مي آمدند. این وضعیت با ورود سیدموسی صدر و فعالیتهای وی رو به تغییر نهاد.

*امام موسي از نزديك، عقب‌ماندگي‌ها و محروميت‌هاي شيعيان را لمس كرد. آن‌گاه با سفر به ديگر مناطق لبنان، ضمن آشنايي با اوضاع مردم، از راه سخنراني و گفت و شنود، روابط تنگاتنگي با قشرها و فرقه‌هاي گوناگون برقرار كرد. تهدیدات، جنگ افروزی و تفرقه افکنی اسراییل در لبنان و میان اقوام و طایفه های این کشور، خود نشان دهنده وضعیت خطرناک لبنان بود. او جنبش «امل» را پایه گذاری کرد، و به تقویت بنیه‌ی نظامی، اقتصادی، فرهنگی و اعتقادی شیعیان پرداخت. هر چند ربایش امام موسی صدر توسط قذافی می توانست ضربه مهلکی بر تن این جنبش نوپا وارد کند، اما واقعه ربایش هم نتوانست جریان چند صد ساله‌ی مقاومت شیعیان جبل عامل را متوقف کند. از دل جنبش امل زمینه ایجاد تشکل واحدی به نام  حزب الله لبنان فراهم شد که توانست تاثیری شگفت بر تاریخ مقاومت منطقه بگذارد. 

*حزب الله به عنوان یک جنبش اسلامی و در طول این سالیان توانست خود را از جهات مختلف نظامی، فرهنگی و اجتماعی قوی‌تر کند، به گونه‌ای که بتواند در طی جنگ سال 2000 میلادی، میان اسرائیل و لبنان، نگرش‌ها و معادلات جهانی را بر هم بزند و چهره‌ی شکست‌ناپذیری اسراییل را خدشه دار کند. این جنگ که سنگ بنای پیروزی‌های مقاومت شد، توانست صهیونیستها را از خاک لبنان بیرون کند و اسطوره‌ی شکست‌ناپذیری اسراییل را در هم بشکند. این پیروزی مقدمه سایر پیروزی‌های جبهه مقاومت در منطقه شد: جنگ 33 روزه، مقاومت 22 روزه غزه و… نبرد یکساله 7 اکتبر 2023.

*حزب الله طی سالهای مبارزه با اسرائیل و فتنه داعش، تجارب ارزنده‌ای را در مقابله با دشمن مشترک کسب کرد و توانست خود را به عنوان بازوی محکم جبهه مقاومت در منطقه مطرح کند. اکنون، آن نهال نورس دیروز، تبدیل به درختی ستبر گردیده است که سایه آن نه تنها بر سر شیعیان لبنان افتاده است؛ بلکه سایر گروهها و مردم مسلمان آزاده‌ی منطقه نیز از برکات آن بهره‌مند شده اند.

*هر چند در نبرد نابرابر با دشمن صهیونی و عمال منطقه‌ای آن، حزب الله رهبران بزرگ خود، سیدحسن نصرالله و سیدهاشم صفی الدین و چندین فرمانده‌ی عالی رتبه‌ی خود را تقدیم اسلام و زنده نگه داشتن آن کرد؛ اما تاریخ خود گواه است که فرزندان و شیعیان دست پرورده‌ی جناب ابوذر غفاری، توانسته‌اند و باز هم خواهند توانست، سرنوشت تاریخ منطقه را به نفع مکتب سرخ علوی و حسینی، تغییر دهند.

***منبع:کتاب مهاجرت علمای شیعه از جبل عامل به ایران:دکتر مهدی فرهانی منفرد
مقاله:جبل عامل و گسترش فرهنگ اهل بیت:دکتر فاطمه سمواتی: سایت فرهنگی اعتقادی فطرت

 #به قلم خودم

سیدکاظمی